رژیم بدون گلوتن + فواید و مضرات مصرف آن

گلوتن چیست؟

گلوتن جزئی از خانواده پروتئین می باشد که در داخل غلات یافت می شود.

از میان غلات گندم جزو پر مصرف ترین ها است. پروتئین های اصلی گلوتن شامل گلوتنین و گلیادین است.

گلیادین موجود در گلوتن بر روی سلامتی تاثیری منفی داشته و جزو عوامل مخرب محسوب می‌شود.

گلوتن در اکثر مواد غذایی وجود دارد و چون چسبی است که دارای خاصیت کششی بوده و غذا را در کنار هم نگه می دارد.

وجود گلوتن در غلات باعث ترد شدن بافت غلات شده و کش آمدن خمیر را فراهم می کند.

غلات برای سلامتی لازم است و موجب کاهش یافتن ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و سکته مغزی می‌ شود.

رژیم بدون گلوتن

رژیم بدون گلوتن به رژیمی می گویند که با عدم مصرف محصولات دارای گلوتن همراه است و هرگونه محصولی که گلوتن دارد را باید از آن حذف نمود.

گلوتن پروتئین موجود در داخل غلات است، از این رو برای استفاده کردن از رژیم گلوتن باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کرد تا با توجه به وضعیت بدنی و سلامتی شخص، این رژیم به کار گرفته شود.

مواد غذایی حاوی گلوتن

از مواد غذایی که دارای گلوتن بوده یا گلوتن در طی فرایند فرآوری به آنها اضافه شده است می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• غلات ها
• هرگونه نانی که بر پایه گندم است.
• پاستا
• انواع سس ها
• نوشیدنی هایی که الکل دارند و طعم دار هستند.
• کیک ها و شیرینی های پخته شده

مواد غذایی بدون گلوتن

مواد غذایی بدون گلوتن که در رژیم گلوتن باید مورد استفاده قرار بگیرد عبارتند از:

• انواع آجیل ها
• میوه ها و سبزیجات
• مواد لبنی
• تخم مرغ و مرغ
• گوشت
• ماهی
• انواع نوشیدنی ها بجز نوشیدنی های الکل دار چون آبجو
• ادویه جات
• روغن سویا، نارگیل و روغن زیتون
• جو دو سر
• کینوا
• برنج بدون گلوتن
• نان بدون گلوتن

در ادامه به دو مورد از این مواد پرداخته می شود:

نان بدون گلوتن

نان بدون گلوتن به نانی می گویند که تولید شده از غلات بدون گلوتن چون برنج و ذرت بوده یا از ارزن و کینوا تولید می شود.

برخی نان ها که فاقد گلوتن هستند تولید شده از گندمی می باشد که گلوتن آن تصفیه گردیده است.

نخود جزو آن حبوباتی است که دارای ویتامین بوده و از طریق ترکیب کردن آن با ذرت، می توان نوعی نان را تولید نمود.

افرادی که از رژیم بدون گلوتن پیروی می کنند، از نان های بدون گلوتن در کنار غذای خود استفاده می کنند و از طعم بی‌نظیر آن نان بهره مند می‌شوند.

برنج بدون گلوتن

برنج ها طبیعتاً فاقد گلوتن هستند، اما برنج های آماده و آن دسته برنج هایی که در غذا های فرآوری شده وجود دارند، دارای مقدار کمی گلوتن هستند.

از این رو قبل از اینکه این مواد غذایی تهیه و مصرف شود باید برچسب آن را چک نموده و از وجود برنج و نبود گلوتن و غلات مطمئن شوید و بعد آن را استفاده کنید.

فواید استفاده از رژیم بدون گلوتن

رژیم بدون گلوتن را باید زیر نظر متخصص تغذیه شروع کرد که همراه با فواید زیر می باشد:

علائم حساسیت به گلوتن را در فرد بهتر می کند.

برخی افراد نسبت به گلوتن حساسیت دارند که با استفاده از رژیم فاقد گلوتن می توانند عوارض ناشی از این حساسیت را کاهش دهند.

باعث زیاد شدن تنوع مواد غذایی می شود.

با وجود این رژیم و حذف غلات، فرد مجبور است به سراغ مواد غذایی سالم دیگر چون سبزیجات، میوه ها و مغز ها برود.

سلامت روده را افزایش می دهد.

استفاده از این رژیم زیر نظر پزشک در کوتاه مدت باعث سلامت روده ها شده و التهاب و درد های روده ای را کم می کند.

مصرف مواد غذایی حاوی قند و چربی را کم می کند.

مواد غذایی دارای گلوتن چون کیک، شیرینی و نان دارای چربی و مواد قندی زیادی است که با استفاده از این رژیم میزان قند و چربی بدن کمتر می شود و در سطح نرمال باقی می ماند.

باعث بهبود یافتن سلامت قلب و عروق می‌شود.

استفاده نکردن از مواد غذایی چرب و حاوی قند، باعث تنظیم شدن قند خون و فشار خون شده و بهبود عملکرد قلب و عروق را به همراه دارد.

باعث کاهش وزن می شود.

استفاده کردن از مواد غذایی کم کالری همراه با قند و چربی کم، موجب تناسب اندام و کاهش یافتن وزن می گردد.

میزان انرژی را افزایش می دهد.

مصرف زیاد مواد غذایی گلوتن دار باعث کم شدن مقدار انرژی و خستگی در شخص می شود از این رو با کاهش آنها، افزایش سطح انرژی فراهم می گردد.

کاندید مناسب استفاده از رژیم بدون گلوتن

استفاده از رژیم بدون گلوتن برای افراد زیر مناسب است:

افرادی که به بیماری سیلاک‌ مبتلا هستند.

سیلاک بیماری خود ایمنی است که فرد مبتلا به آن، نباید از گلوتن استفاده کند.

در این بیماری گلوتن موجب عملکرد نامناسب روده شده و بر روی بافت آن اثر می گذارد.

از این رو شخص مبتلا به سیلاک باید از مواد غذایی فاقد گلوتن استفاده نماید تا عوارض ناشی از این بیماری را در خود کاهش دهد.

افرادی که نسبت به گلوتن حساسیت دارند.

برخی افراد نسبت به گلوتن موجود در محصولات حساسیت داشته و با علائمی مثل نفخ کردن، درد در ناحیه شکم، اسهال و خستگی مواجه می شوند.

پزشک باید وجود این حساسیت را تایید کند و در صورت تایید فرد باید از نان های بدون گلوتن استفاده نماید.

نان های بدون گلوتن بهترین نوع نان جهت لاغری محسوب می شوند.

افرادی که به اختلال گلوتن انتروپاتی مبتلا هستند.

اختلال گلوتن انتروپاتی نوعی اختلال خود ایمنی است که نادر بوده و در صورت ابتلا به آن و استفاده از گلوتن، التهاباتی در روده ایجاد می گردد.

افراد مبتلا به این اختلال حتما باید مواد غذایی فاقد گلوتن را مصرف نمایند.

عارضه های رژیم بدون گلوتن

رژیم بدون گلوتن در کنار فوایدی که دارد همراه با یکسری عارضه به شرح زیر است:

بدن را با کمبود مواد مغذی مواجه می کند.

استفاده نکردن از گلوتن باعث کم شدن میزان کلسیم، آهن، ویتامین B و فیبر در بدن می شود.

مشکلات گوارشی در فرد ایجاد می کند.

استفاده از رژیم بدون گلوتن مشکلات گوارشی چون ایجاد اسهال و یبوست را به همراه دارد.

با محدودیت غذایی همراه است.

استفاده از این رژیم باعث کم شدن تنوع غذایی و محدودیت غذایی می شود زیرا محصولات بدون گلوتن در داخل فروشگاه ها و رستوران ها خیلی کم وجود دارد.

دارای هزینه بالایی است.

محصولاتی که بدون گلوتن هستند قیمت بالایی داشته و گران تر از محصولات دارای گلوتن می باشند.

نان های فاقد گلوتن و شیرینی و کیک بدون گلوتن قیمت نسبتا بالایی دارند.

رابطه میان گلوتن و چاقی

زمانی که گلوتن از برنامه غذایی حذف می‌ شود و به جای آن مواد غذایی سالم (چون میوه ها، سبزیجات، آجیل ها و …) در رژیم غذایی گنجانده می شود.

مصرف مواد غذایی فرآوری شده کم شده و میزان کالری دریافتی در طول روز کاهش یافته و این خود با کاهش وزن همراه است.

البته همیشه استفاده از این رژیم باعث لاغری نمی‌ شود.

آن دسته افرادی که به اختلال سلیاک مبتلا هستند، با دریافت رژیم آنلاین و حذف گلوتن باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش در خود شده که این کار با جذب مواد مغذی همراه است و موجب اضافه وزن می شود.

این افراد برای جایگزینی گلوتن، از لحاظ روانی و جهت رضایت ذهنی خود، از مواد خوراکی که دارای قند و چربی زیاد است، استفاده می کنند.

لاغری و چاقی ناشی از این رژیم به سبک زندگی و مواد غذایی مصرفی بستگی دارد.